Paired T test یک آزمون مفید و ساده برای ارزیابی عملکرد دستگاه ها یا مقایسه کیتها جهت بررسی عدم صحت و خطای سیستماتیک میباشد.
ازاين تست براي بررسي تفاوت آماري بين دستگاه مورد اطمينان با دستگاه جديد خريداري شده مانند اتوآنالايزر و سل کانتر و همچنین در صورت تغییر لات کیت یا تعویض برند کیت از این آزمون استفاده میشود.
در این آزمون یک سری داده ها مربوط به داده های رفرنس یا مرجع است. روش مرجع یا رفرنس روشی است که نسبت به روش آزمایشگاه بالاتر و باکیفیت تر است. مثلا در صورت تغییر لات کیت، روش رفرنس کیت قبلی میباشد.
در آزمون Paired T test می توان مقدار Bias را مشخص کرد ولی آزمون های دیگر مقدار اختلاف دو آزمون قابل تفسیر است نه مقدار نامیزانی !!!
در این آزمون روش مورد استفاده روش CLSI EP15-A می باشد.
روش انجام:برای این منظور چند نمونه از خون بیماران را انتخاب نموده و به دستگاه می دهند سپس نمونه ها را با دستگاه دوم یا کیت دوم هم سنجش می کنند . وجود اختلاف معنی دار نشانه عدم ثبات دستگاه مورد نظر بوده و وجود اشکال احتمالی می باشد .
تفسیر : اگر Paired T Test کمتر ازT Critical باشد نشانه همخوانی دو روش میباشد اگر بیشتر شود نشانه خطای سیستماتیک بین دو کیت یا دو دستگاه میباشد.
عمده علل خطای سیستماتیک
– اشکال در کالیبراسیون مانند در نظر گرفتن ارزش نادرست برای کالیبراتور ( نادرست وارد کردن غلطت کالیبراتور ها در دستگاه اندازه گیری ) ، تهیه نامناسب، آلودگی، تغلیظ، تغییر شماره ساخت و…
– عوض کردن معرف بدون تغییر در کالیبراسیون
– تخریب تدریجی معرف
– تداخل Interference مواد موجود در نمونه بایکی از راکتیوها ( مانند لیپیدها ، بیلیروبین ، همولیز ، ضدانعقادها و نگهدارنده ها
– صفر نکردن جذب نوری نمونه با بلانک سرم و یا بلانک معرف
–غلطت نادرست استاندارد ها و کالیبراتورها
– عدم رعایت دستورالعمل سازنده برای تهیه معرف
– تغییر در دمای انکوباسیون
– خطای ثابت در وسایل انتقال دهنده نمونه یا معرف مانند سمپلر و…