كنتــرل خطى بودن دســتگاه بايــد به طور ماهانه مورد ارزيابى قــرار گيرد. هدف از اين آزمــون تعيين قابليــت دســتگاه در تبعيت از قانون بیر (Beer’s law) است که طبق این قانون غلظت محلول نســبت مستقيم با مقدار نور جذب شــده دارد.
برای ارزیابی خطی بودن در الایزا ریدر نیز از محلول دی کرومات پتاسیم استفاده می کنیم مقدار 3.1 گرم پودر دی کرومات پتاسیم را با 3.3 گرم پتاس در 900 میلی لیتر اب مقطر حل کرده حجم نهایی را به یک لیتر می رسانیم.
با استفاده از یک استریپ چاهک به ترتیب از رقت های 100% ، 80% ، 60% ، 40% ، 20% و 10% به اندازه 200 میکرولیتر به هر چاهک اضافه کرده و با فیلتر 450 در مقابل 630 مقدار جذب نوری را قرائت می کنیم یادداشت می کنیم.
در این روش جذب نوری محدوده 0.4 به عنوان جذب نوری پایه در نظر گرفته می شود و جذب نوری رقت ها بر اساس آن محاسبه می شود و به عنوان مقدار مورد انتظار ( Expected ) در نظر گرفته می شود .
سپس مقدار Bias برای هر جذب نوری محاسبه می شود .
تفسیر : مقادیر کمتر از 5% به عنوان مقادیر قابل قبول در نظر گرفته می شود .
آخرین رقتی که مقدار Bias کمتر از 5% باشد به عنوان محدوده قابل قبول برای خطی بودن در نظر گرفته می شود .
غلظت هایی که مقدار بایاس انها بیشتر از 5 درصد باشد خارج از محوده خطی در نظر می گیرد و به رنگ قرمز نمایش میدهد.
نکته:به جای دی کرومات پتاسیم از اسید پیکریک (محلول شماره 2 کراتینین) میتوان استفاده نمود،به شرطی که حتما مقدار جذب نوری محلول غلیظ حدود 2 باشد،در غیر این صورت رقیق سازی درست انجام نمی شود.
کنترل خطی بودن Linearity به روش Expected Method #
خطی بودن (Linearity) دستگاه نیز بایستی بطور ماهیانه مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از این آزمون تعیین قابلیت دستگاه در تبعیت از قانون بیر (Beer’s Law) می باشد که طبق این قانون غلظت محلول نسبت مستقیم با مقدار نور جذب شده دارد. توجه شود که کنترل خطی بودن در دستگاه الایزا یک پارامتر مهم در کارایی دستگاه فوق می باشد چرا که کنترل صحت فتومتریک تا حدود زیادی با گذاشتن استانداردهای مختلف در هر run کاری قابل کنترل می باشد اما اگر خطی بودن دستگاه دچار اشکال باشد تفاوتهای فاحشی در جوابها حاصل می شود. فقدان Linearity در غلظت های بالا معمولأ نشان دهنده وجود نورهای ناخواسته (stray light) میباشد که می تواند بعلت زوال فیلترها باشد . جهت چک linearity دستگاه ابتدا باید یک محلول با حداکثر جذب نوری در طول موج 450 نانومتر یا نزدیک به ان انتخاب نموده (محلول اسید پیکریک پیشنهاد می شود ) ودر تمام چاهکهای پلیت بریزید و پلیت را در طول موج 450 نانومتر قرائت نمایید. نتیجه جذب نوری تمام چاهکها در صورت سالم بودن فیلتر بایستی >3.0 باشد سپس یکبار دیگر بدون پلیت جذب نوری را قرائت می کنیم در چنین شرایطی باید جذب نوری برای تمام چاهک ها بین 0.01± باشد .در صورتی که نتایج بالا حاصل نشد با شرکت پشتیبان تماس بگیرید.
روش دیگر:
در بررسی خطی بودن دستگاه مقدار محتویات داخل well ها حتمأ باید یکسان باشد چون مسیر نوری Path length چاهک های مختلف باید حتمأ یکسان باشد.
برای ارزیابی خطی بودن در الایزا ریدر نیز از محلول دی کرومات پتاسیم استفاده می کنیم مقدار 3.1 گرم پودر دی کرومات پتاسیم را با 3.3 گرم پتاس در 900 میلی لیتر اب مقطر حل کرده حجم نهایی را به یک لیتر می رسانیم
با استفاده از یک استریپ چاهک به ترتیب از رقت های 100% ، 80% ، 60% ، 40% ، 20% و 10% به اندازه 200 میکرولیتر به هر چاهک اضافه کرده و با فیلتر 450 در مقابل 630 مقدار جذب نوری را قرائت می شود یادداشت می شود .
برای بدست آوردن محدوده مورد انتظار (Expected value) در هر رقتی ابتدا میانگین جذب نوری بدست آمده برای رقتی که جذب نوری در محدوده 0.4 ایجاد کرده باشد را به عنوان عدد پایه در نظر گرفته وسپس برای رقت های مختلف مقدار مورد انتظار را محاسبه می شود
مثلا اگر مقدار جذب نوری نزدیک به عدد 0.4 برای رقت 40% باشد ( 0.438 ) مقدار مورد انتظار برای رقت 10 درصد به صورت زیر محاسبه می شود
و همینطور مقدار مورا نتظار برای بقیه رقت ها به ترتیب 0.219 برای 20% ، 0.657 بای 60% ، 0.876 برای رقت 80% و 1.095 برای 100% بدست می آید
و سپس مقدار حداقل و حداکثر مقدار مورد انتظار محاسبه می شود اگر مقدار جذب خوانده شده برای رقت ها در محدوده مورد انتظار حداقل و حداکثر قرار گیرد نقطه جزء محدوده خطی بوده و پذیرفته است .