محاسبه عدم قطعيت در آزمونهاي ميكروبيولوژي با در نظر گرفتن نرمال نبودن توزيع نتايج ارائه شده است.
این روشها راههایی برای پیادهسازی خطمشیهای انجمن اعتباربخشی آزمایشگاههای امریکا A2LA جهت برآورد عدمقطعیت اندازهگیری برای آزمون شمارش تعداد کلنیها را نشان میدهد.
این روش ها عبارتند از:
روش 1: تجدیدپذیری تکرارها برای نمونه
روش 2: تخمین عدمقطعیت به روش ریکاوری
برای هر مقدار کمی باید عدم قطعیت را در نتیجه نهایی استفاده و گزارش کرد.
در هر اندازه گیری باید مقدار شک و تردید اندازه گیری مشخص باشد و منابع مختلف عدم قطعیت که می تواند در شرایط مختلف در آزمایشگاه میکروب شناسی ایجاد شود و نمونه های تست را تحت تاثیر قرار دهد مشخص شوند.
در شمارش کلنی هم مانند سایر آنالیت های کمی باید مقدار تردید در شمارش مشخص و گزارش شود که این مقدار شک و تردید در نتیجه گزارش شده همان عدم قطعیت است.
در میکروب شناسی هم با استفاده از مدل بالا به پائین معمولا این عدم قطعیت محاسبه و به همراه نتایج گزارش می شوند.
در این ارزیابی نمونه های کنترل در روز های مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرند و با استفاده از روش های مختلف (Duplicate و Recovery) مقدار عدم قطعیت محاسبه می شود و سپس در شمارش کلنی ها این مقدار در نتیجه گزارش ذکر می شود که این شمارش کلنی با چه دقت و تردیدی بدست آمده است
منابع مختلف عدم قطعیت می تواند اختلاف بین کاربر ها ، اختلاف بین لوازم و وسایل ( مانند محیط کشت ، لوپ و … ) و شرایط محیطی ایجاد شود.
معمولا روش Duplicate ساده تر از روش بازیافت است.
در این روش نمونه های کنترل به دو صورت مضاعف در محیط مناسب کشت داده میشود(در این صورت میتوان انتخاب کرد که ابزار ها و کاربران مختلف باشند یا نباشند)
تعداد CFU بدست آمده از تکرار را یادداشت نموده و با استفاده از محاسبات مختلف مقدار عدم قطعیت را در شمارش کلنی محاسبه نمایید.
برای مثال اگر تعداد کلنی 150 باشد و محدوده عدم قطعیت 120 تا 250 بدست آید یعنی شمارش کلنی نمونه با احتمال 95% در محدوده 120 ا 250 قرار دارد و 5% احتمال دارد خارج از این مقدار باشد.
این بخش میتواند برای تفسیر نتایج میکروبی کمک کننده باشد